Ellen Yiu: ‘Er zit zoveel in ons dat universeel is’

Lining Revealed

De tentoonstelling, getiteld Lining Revealed: A Journey Through Folk Wisdom and Contemporary Vision, vormt een verkenning van het snijpunt van traditionele textielambachten en hedendaagse artistieke expressie. “Het museum focust op het bewaren van traditionele textieltechnieken en -ambachten, maar wil daarnaast de dialoog met de hedendaagse kunst aangaan”, legt Ellen uit. “Ik toon ook houten voorwerpen en keramiek – een combinatie van bestaand werk en werk dat ik in opdracht van het museum heb gemaakt.”

Voor Ellen is de tentoonstelling een mijlpaal; het is de eerste keer dat ze haar werk toont in Hongkong en dus de eerste keer dat haar familie haar werk in het echt kan zien. “De tentoonstelling was prachtig gecureerd”, zegt ze. “Het begint met een breed perspectief en leidt dan de bezoekers geleidelijk aan naar een meer intieme omgeving. Mijn werk was te zien in de laatste ruimte.” Ze is duidelijk blij en trots te kunnen delen dat de respons overdonderend positief is geweest.

Werk in opdracht

Speciaal voor deze tentoonstelling maakte Ellen twee nieuwe werken. This World and the Next is gemaakt van Joss-papier — ook bekend als incense paper — dat binnen de traditionele Chinese voorouderverering wordt gebruikt voor brandoffers. Ze transformeerde het materiaal tot een geweven installatie, elk onderdeel afzonderlijk gevouwen en met de hand gestikt. “De mensen herkenden het materiaal meteen”, zegt ze, “maar het was helemaal losgemaakt van de traditionele context.”

Dit gevoel van symbolische ontheemding is ook terug te vinden in haar tweede werk: een doorschijnende quilt, waarin Chinese geneeskrachtige kruiden zijn opgenomen. “Elk vierkant staat voor een dagelijkse dosis medicatie”, zegt ze. “Het is een visuele vertaling van wat het is om traditionele Chinese geneesmiddelen te gebruiken.” Ze glimlacht. “De kruiden zijn heel aromatisch, dus het eerste wat je opmerkt aan het werk is de geur ervan.”

De tentoonstelling was voor Ellen op allerlei niveaus betekenisvol. “Het was een belangrijke kennismaking met de kunstwereld van Hongkong, waarmee ik eigenlijk niet zo bekend was. En het werd ook een mooie ervaring van saamhorigheid. De dertien kunstenaars die bij de tentoonstelling betrokken waren, zijn een heel diverse groep. Sommigen zijn autodidact, anderen zijn ambachtslieden die een traditioneel leertraject hebben doorgemaakt. Het feit dat ik een maand lang weg was uit mijn eigen omgeving, maakte ook dat ik aan het denken werd gezet over wat echt belangrijk voor me is.”

Een open standpunt

Ellen was twaalf toen ze Hongkong verliet om in het Verenigd Koninkrijk naar kostschool te gaan. “Ik heb nu ruim de helft van mijn leven in het buitenland gewoond”, zegt ze bedachtzaam. “Dat maakt dat je een meer complexe verhouding hebt met je identiteit, maar ook dat je, dankzij je ervaring met verschillende culturen, een breder zicht hebt. Ik bof echt met die verscheidenheid aan inspiratie. Het is van belang om een open standpunt te hebben – je kunt op zoveel plaatsen inspiratie vinden.”

Vanwege haar eigen veelzijdige culturele ervaringen voelt ze zich vaak aangetrokken tot traditionele media en technieken, vormen met een gedeelde oorsprong en een gelaagde geschiedenis. “Wat we nu zien als traditioneel, was ooit eigentijds”, voegt ze er met een glimlach aan toe. “Traditionele technieken inspireren me, maar ik probeer altijd ze zorgvuldig en met respect te gebruiken.”

Een krachtige bevestiging

Hoewel ze openstaat voor nieuwe vergezichten, is Ellen niet onmiddellijk van plan weg te gaan uit Den Haag. “Ik stel de gemeenschap hier echt op prijs. Op dit moment ben ik er tevreden mee dat ik de tijd en de ruimte heb om mijn werk te verdiepen.”

Van november tot eind maart was Ellen intensief bezig met de opdrachten voor Hongkong. Begin maart had ze een solotentoonstelling bij …ism Project Space in Den Haag en die hele maand was haar werk ook te zien bij Pictura in Dordrecht en Kunstruimte in Almere. Momenteel kijkt ze uit naar tentoonstellingen bij NDSM Fuse in Amsterdam.

De Piket Kunstprijs was voor haar een betekenisvolle boost, zowel praktisch als emotioneel. “Dankzij de prijs heb ik een nieuwe naaimachine kunnen kopen en ik denk nog steeds over de aanschaf van een weefgetouw. Beschikken over de juiste werktuigen is echt van belang voor mijn praktijk. Ik wil ook graag een cursus volgen in het maken van sieraden.” Ellen ziet de Piket Kunstprijs als een krachtige bevestiging van haar zoektocht. “Het kunstenaarschap kan heel eenzaam zijn. Je maakt dingen die rauw zijn, die je kwetsbaarheid blootleggen. Dan betekent het veel wanneer je gezien en erkend wordt. Ik denk dat veel mensen wel begrijpen wat het is om te worstelen met het vinden van je eigen pad en met inzicht krijgen in wie je bent. Ik probeer die gevoelens in mijn werk te kanaliseren op zo’n manier dat anderen ze zouden kunnen herkennen. We zijn allemaal uniek, maar er zit ook zoveel in ons dat universeel is.”

Foto: Dana LaMonda
Tekst: Anna Beerens
Film: Csaba Bogádi