Terug naar overzicht

09 oktober 2023 | Nieuws

Ensemble Nieuwe Theaterwerkers is hét netwerk voor nieuwe theaterwerkers

Ensemble Nieuwe Theaterwerkers (ENT) is een netwerk voor studenten van theateropleidingen en beginnend theaterwerkers. Van lichtontwerpers tot acteurs en regisseurs. Dit jaar zijn zij genomineerd voor de Piket Kunstprijzen in de categorie Toneel. “Dit doen wij allemaal op vrijwillige basis, dus naast school en werk”, zegt voorzitter Esther Ymkje van Steenis (25) van vereniging ENT.


ENT maakt geen voorstellingen, maar biedt een platform aan nieuwe theaterwerkers. Zo worden twee keer per jaar zogeheten Talks georganiseerd, een jaarlijks, meerdaags congres en afstudeerfestival ENTER. Zaken als Fair Pay diversiteit, activisme en een veilige werkomgeving komen aan bod. “Thema’s die ons allemaal binden”, zegt Esther Ymkje. We hebben een kleine vierhonderd leden en een kernteam van een kleine twintig man.” ENT wil onderlinge verbinding creëren en een brug slaan tussen het werkveld en nieuwe theaterwerkers. “Wij zijn hartstikke enthousiast over de nominatie voor ENT. We zien het echt als een grote waardering voor ons initiatief. Zelfs als we niet winnen, is de prijsuitreiking weer een moment waarop we elkaar kunnen ontmoeten”, vertelt de ENT-voorzitter.

Samenwerking stimuleren

De officiële start van ENT was tijdens het Over het IJ Festival in juli 2021, maar lang daarvoor werden de plannen gesmeed door vier nieuwe theaterwerkers: Bregt, Hanneke, Erasmus en Sam die actief waren binnen platform Platform Aanvang!, een open platform voor gesprek en uitwisseling dat zich inzet voor een faire, duurzame, inclusieve en veilige podiumkunstensector. “Studenten op theaterscholen zijn heel erg bezig met hun opleiding en de stad zelf”, legt Esther Ymkje uit. “Tussen de scholen onderling is vrijwel geen contact en na je opleiding zit je direct in het werkveld. Bij ENT stappen we af van het idee dat we concurrenten van elkaar zijn, maar stimuleren we de samenwerking onderling.” Iedereen mag lid worden. Juist ook mensen die achter de schermen (gaan) werken in het theater. “Tot ongeveer vijf jaar na het afstuderen kun je lid blijven van ENT, maar ook eerstejaars studenten van opleidingen gericht op het theaterveld kunnen zich al bij ons aanmelden”, legt Esther Ymkje uit.

Laagdrempelige vraagbaak

Tijdens de Talks en andere evenementen die worden georganiseerd door ENT kunnen studenten en beginnend theatermakers elkaar ontmoeten op een laagdrempelige manier. “Op deze manier kunnen bijvoorbeeld nieuwe samenwerkingen ontstaan. Bijvoorbeeld dat een lichtontwerper in contact komt met een theatermaker”, geeft ze als voorbeeld. Daarnaast kunnen de leden ENT benaderen voor allerlei vragen, bijvoorbeeld over subsidie. “We zijn bezig met het opzetten van een helpdesk waar onze leden vragen kunnen stellen aan zakelijke leiders. We zijn nog niet een organisatie zoals de Kunstenbond, maar we hebben wel veel partners, kennis en connecties”, zegt de toekomstig ENT-voorzitter, die aangeeft dat ENT vooral onderwerpen op de agenda van de theatersector wil zetten en bespreekbaar wil maken. “Omdat je door samen te scholen en je te verenigen veel invloed kan uitoefenen op het theaterveld.” ENT is volop in ontwikkeling. “Maar we proberen mensen echt aan elkaar te koppelen. Als er vragen komen, die wij niet kunnen beantwoorden, verwijzen we leden door naar de Kunstenbond. We schuiven als ENT dus niet aan bij cao-onderhandelingen, maar doen dit allemaal naast ons werk.” Lid worden van ENT kan vooralsnog gratis, maar vanaf 1 januari 2024 wordt een symbolisch bedrag gevraagd van 1 euro per maand. “Voor mensen die dat niet kunnen betalen, wordt iets geregeld. We willen door contributie te heffen een intiemere band aangaan met onze leden”, legt Esther Ymkje uit.

Eerste afstudeerfestival succes

Het bestuur komt eens in de zes weken online samen om de grote lijnen te bespreken. “Het bestuur is niet leidend, maar wel eindverantwoordelijk. Binnen het team is iedereen verantwoordelijk voor een ander stuk: zo is er een apart team dat het congres organiseert.”
Nieuw dit jaar is het afstudeerfestival ENTER. “Daar kunnen afstudeerders hun afstudeervoorstelling tonen aan mede-theaterwerkers en professionals uit het veld.” Op de organisatie van ENTER is wel een betaald team gezet. “Dit is een te grote klus om op vrijwillige basis te doen.” De eerste editie die dit jaar plaatsvond bij Frascati en De Brakke Grond was een groot succes. Volgens jaar juni staat de volgende editie gepland bij Het Nationale Theater in Den Haag. “In alle zalen, behalve de Koninklijke Schouwburg”, verklapt Esther Ymkje. “Dit is een mooi moment om mede-theaterwerkers in actie te zien: de mensen waar je in de toekomst mee gaan samenwerken. Het is veel meer dan een etalage voor programmeurs; maar natuurlijk is het mooi meegenomen als je als afstuderend theatermaker daar wordt gespot.”

Composthoop in Zaal 3

ENT organiseert op 6, 7 en 8 november een evenement in samenwerking met Zaal 3: De Composthoop. ENT ziet Zaal 3 als de composthoop van het theaterveld: een voedingsrijke bodem, waar theatermakers materiaal kunnen omzetten in vruchtbaar werk. Tijdens ENT x Zaal 3: De Composthoop wordt stilgestaan bij het tienjarig jubileum van Zaal 3 en wordt het theaterveld flink onder de loep genomen. Het congres van ENT, een weekend vol ontmoeting, workshops en lezingen, staat voor volgend jaar gepland op 25 en 26 mei bij Artez in Arnhem. Artez is ook een van de vele hogescholen die ENT financieel ondersteunt.

Foto: Hessel Waalewijn